De Zweedse schrijfster Marianne Fredriksson verwierf internationale bekendheid door haar roman over drie generaties vrouwen Anna, Hanna en Johanna. Na de twee hierop volgende romans werd nu ook een kleine en dunne bundel beschouwingen van haar in het Nederlands vertaald. Als vrouwen wijs waren bevat in net geen honderd bladzijden dertien nadenkertjes over vrouwelijkheid en seksualiteit. Tere punten als (de onvermijdelijkheid van) het geslachtsverschil en het overheersende belang van dit verschil in het menselijk gedrag en in de relatie tussen man en vrouw ondergaan een liefdevolle maar desalniettemin vlijmscherpe dissectie. Hiervoor valt de auteur vrijwel uitsluitend terug op een haast uitgestorven vorm van psychologie. Een onbeschrijfbare vorm die iets teders en onweerlegbaars heeft, en misschien nog maar het best vergeleken kan worden met de vrouwelijke rede, die velen wel eens intuïtie wensen te noemen. In ieder geval worden via warme en duidelijke redeneringen typisch vrouwelijke gevoelens van schuld en schaamte in vraag gesteld, af en toe omvergeworpen, maar vooral gekoesterd als een soort motto van eigenheid. "Als vrouwen wijs waren" en dus met deze vrouwelijke schuld- en schaamtegevoelens in het reine zouden zijn gekomen, zou de wereld volgens Fredriksson vierkant draaien. Geen redding nodig dus, maar wel een radicale ontmaskering van "de mythe die ons denken stuurt [...]: er zijn geen echte grote verschillen tussen mannen en vrouwen, in elk geval niet zo groot dat vrouwen ze niet kunnen afleren". Andere korte stukjes behandelen dan weer toevallige ontmoetingen met al dan niet vrijgevochten vrouwen of de dagelijkse realiteit van een hedendaagse vrouwelijke schrijfster, die op een gegeven moment vergeleken wordt met Simone de Beauvoir. Het kan dan ook geen toeval meer zijn dat de lezer meermaals een ludieke verwerking van biologische pogingen om het geslachtsverschil te verklaren geserveerd krijgt. Marianne Fredrikssons onnavolgbare teksten zijn van een bedrieglijke eenvoud en zoals in haar romans slaagt de schrijfster er ook in deze beschouwingen in de weg te openen en te wijzen, om dan als schrijfster zelf geniepig te verdwijnen.
[Ann Vertongen] Masquer le texte

De Zweedse schrijfster (1927) werd met haar romans "Anna, Hanna en Johanna", waarvoor zij de Trouw-publieksprijs ontving en "Simon" de literaire verrassing van 1998. In deze oorspronkelijk in het blad "ManedsJournalen" verschenen beschouwingen presenteert zij geconcentreerd de kernvraag van haar werk, nl. de vraag naar de krachten die ons eigenlijk sturen in het leven. Soms troostend, soms scherp en met ingehouden agressiviteit, maar altijd verrassend, helder, humoristisch en goed toegankelijk verhaalt Fredriksson over de gecompliceerde verhoudingen tussen mensen, tussen generaties en tussen mannen en vrouwen over b.v. liefde, seksualiteit en arbeid. De verontrustende bewering dat "als vrouwen wijs waren de wereld ophield met draaien" staat centraal in deze bundel. Wat gaat er namelijk gebeuren als vrouwen zouden ophouden zich druk te maken over een chronisch slecht geweten? Goed vertaalde en verzorgde uitgave in klein formaat. Normale druk.